สัจจะวัสดุ กับนิยามในวันที่เปลี่ยนไป
สำหรับการสถาปนิกและนักออกแบบ ส่วนใหญ่ล้วนให้ความสำคัญกับคำว่า “สัจจะวัสดุ” เพื่อช่วยส่งเสริมให้งานออกแบบมีความสมบูรณ์มากขึ้น เพราะวัสดุทุกชิ้นคือตัวแทนที่แสดงถึงพื้นผิวและผิวสัมผัสที่มักสร้างบรรยากาศและอารมณ์ที่แตกต่างกัน
สัจจะวัสดุ คืออะไร
สัจจะวัสดุ หรือ เนื้อแท้ของวัสดุ ได้ถูกให้นิยามและให้ความหมายที่ส่งผลกับการใช้งานในพื้นที่ (Space) หลายข้อ ได้แก่
- สัจจะวัสดุ สะท้อนรสนิยม เพราะวัสดุคือภาพลักษณ์ที่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า ดังนั้นจึงสามารถสะท้อนรสนิยมความชอบของเจ้าของบ้านเอง โดยสะท้อนผ่านสีสัน ความมันวาว ความนุ่มนาว ความหรูหรา ความเรียบง่าย ความดิบเท่ หรือความสดใส
- สัจจะวัสดุ สะท้อนคุณค่าทางจิดใจ หลายครั้งเจ้าของบ้านหรือนักออกแบบเพราะมีเหตุผลว่าเป็นสัญลักษณ์แห่งความทรงจำ โดยเฉพาะบางโครงการที่เป็นโครงการปรับปรุงใหม่ การใช้วัสดุเดิมคือการสร้างสะพานเชื่อมระหว่างอดีตและปัจจุบัน สถานที่และความทรงจำของผู้คน
- สัจจะวัสดุ คือการแสดงถึงเนื้อแท้ ที่เป็นการโชว์พื้นผิวของวัสดุโดยไม่จำเป็นจะต้องมีอะไรมาปิดทับ ทั้งยังยอมรับและเข้าใจการเปลี่ยนแปลงตามธรรมชาติของวัสดุด้วย
การเปลี่ยนแปลงของค่านิยมในการใช้สัจจะวัสดุ
มีส ฟาน เดอร์ โรห์ สถาปนิกผู้มอบคำจำกัดความแห่งสถาปัตยกรรมสมัยใหม่อย่างคำว่า ‘Less is More’ มีปรัชการออกแบบคือ การลดทอนสิ่งที่ไม่จำเป็นให้คงเหลิอไว้ซึ่งวัสดุที่เข้าใจง่าย ดูเป็นธรรมชาติ ให้งานสถาปัตยกรรมได้เล่าเรื่องอย่างตรงไปตรงมาผ่านความเรียบง่าย แฝงไปด้วยรายละเอียด และสามารถหยิบยกมาใช้เป็นแนวทางของการออกแบบได้อย่างร่วมสมัย
ซึ่งหากมองถึงปรัชญาการออกแบบของมีส ฟาน เดอร์ โรห์ ก็จะเห็นว่า กรใช้วัสดุอย่างเข้าใจฟังก์ชันนั้น คือความสำคัญของการออกแบบ เพื่อให้ตอบรับทั้งในด้านสุนทรียภาพ และการใช้งานจริงของผู้อยู่อาศัย
และด้วยทรัพยากรธรรมชาติที่ถูกลดทอนลงไปอย่างต่อเนื่อง ทำให้ค่านิยมของสัจจะวัสดุ เริ่มเป็นไปได้อย่างลำบากมากขึ้น เพราะไม่เพียงแต่จะต้องเสียทรพยากรทางการเงินเพื่อแลกมา แต่ยังอาจเสียทรัพยากรธรรมชาติอย่างสิ้นเปลืองด้วย การใช้วัสดุทดแทนธรรมชาติ ในระดับที่ยังสามารถสะท้อนความงดงามและแก่นแท้ของวัสดุจริงได้ จึงกลายมาเป็นตัวเลือกของการออกแบบในปัจจุบัน
วัสดุทดแทนธรรมชาติ สิ่งที่ขึ้นมาทดแทนการใช้สัจจะวัสดุ
วัสดุทดแทนธรรมชาติ ถือเป็นนวัตกรรมในการผลิตวัสดุต่างๆ เพื่อใช้งานทางด้านการก่อสร้างและการก่อสร้างอื่นๆ มากมาย โดยใช้วัสดุที่ไม่ได้มีส่วนผสมมาจากธรรมชาติโดยตรง แต่สามารถให้ผิวสัมผัสที่เสมือนจริง และช่วยแก้ไขปัญหาบางประการที่ก้าวข้ามขีดจำกัดของวัสดุธรรมชาติ เช่น การทนทานต่อความชื้นและรังสิยูวีความร้อน เป็นต้น
ด้วยวัสดุทดแทนธรรมชาติ ที่ยังคงให้ความเสมือนจริง ทำให้มีคุณสมบัติที่ใกล้เคียงหรือเหนือกว่าวัสดุจากธรรมชาติแท้ๆ ในบางประการ เช่น ความทนทาน มีอายุการใช้งานยาวนาน ดูแลรักษาง่าย ลดค่าใช้จ่าย รวมไปถึงการใช้งานและติดตั้งที่สะดวกสบายกว่า ซึ่งเป็นทางเลือกในการใช้วัสดุของสถาปัตยกรรมสมัยใหม่
หากมองในภาพรวมแล้วก็พบว่าไม่มีอะไรถูกหรือผิด การยังคงยึดมั่นในสัจจะวัสดุ ย่อมสะท้อนคุณค่าที่แท้จริงของวัสดุได้อย่างเป็นธรรมชาติ ในขณะเดียวกัน การใช้วัสดุทดแทนธรรมชาติ ก็สร้างคุณค่าโดยตรงต่อผู้ใช้งานเองเช่นกัน
< กลับหน้าหลัก
